Қазақстандық экономист Руслан Сұлтанов білім беру — бұл шығын емес, болашаққа инвестиция деп санайды. Оның айтуынша, дипломның артында дағдылар, практика және нарықты түсіну тұрса, ол кірісті арттыруға және мансапты нығайтуға қабілетті.
Қазақстандық экономист Руслан Сұлтанов білім беруді неге шығын емес, инвестиция ретінде қарастыру керектігін түсіндірді. Оның айтуынша диплом тәжірибелік дағдылармен және сұранысқа ие мамандықпен нығайтылса табыстың өсуі мен мансаптық тұрақтылықтың қуатты құралы бола алады, — деп хабарлайды Caravan.kz медиа порталы.
«АҚШ-та білім деңгейі мен табыс арасындағы байланыс ең тұрақты заңдылықтардың бірі болып қала береді. Еңбек статистикасы бюросының 2024 жылғы деректері бойынша, орташа жылдық табыс орта білімі жоқ адамдарда $38 мыңнан кәсіби дәрежелері барларда $122 мыңға дейін өзгереді. Үш еседен астам алшақтық бар,» — деп пікір білдірді маман.
Бұған дәлел ретінде Сұлтанов АҚШ-тағы жылдық кіріс құрылымын келтірді (жақша ішінде — 1 доллар = 542,09 теңге қазіргі бағамы бойынша теңгедегі баламасы):
Дипломсыз: $38 376 (≈ 20 794 556 тг)
Орта мектеп: $48 360 (≈ 26 209 372 тг)
Кейбір жоғары білім: $53 040 (≈ 28 748 094 тг)
Кіші маман дәрежесі (Associate): $57 148 (≈ 30 990 579 тг)
Бакалавр: $80 236 (≈ 43 530 031 тг)
Магистр: $95 680 (≈ 51 865 011 тг)
Ғылым докторы: $118 456 (≈ 64 190 493 тг)
Кәсіби дәрежесі (дәрігерлер, заңгерлер): $122 876 (≈ 66 654 092 тг)
Сарапшы атап өткендей, кірістің негізгі секірісі кіші маманнан бакалавр дәрежесіне ауысқан кезде болады. жылына +23 мың доллар немесе +40%. Бұл кезең «орта тап» пен тұрақты мансаптық өсу арасындағы шекараға айналады. Жай ғана орта мектеп дипломының өзі білімсізге қарағанда табысты төрттен бірге арттырады.
«Қазақстан үшін параллель айқын. Ұлттық статистика бюросының мәліметінше, жоғары оқу орнын бітірген түлектер орта білімі бар адамдарға қарағанда орташа есеппен 1,6-2 есе көп жалақы алады. Әсіресе, АТ, қаржы және медицина салаларындағы айырмашылық үлкен,» — деп атап өтті Сұлтанов.
