Алматыдағы “Қалқаман” метро бекетінің құрылысын ТОО «BCN Group » компаниясы 2026 жылдың қаңтарында тапсыруы екіталай.
Бұл талапты қала әкімдігі қойғанымен, компания оны орындай алмай қалуы мүмкін. Тіпті құрылыс жұмыстарының аяқталуы 2027 жылға шегерілуі де ықтимал.
Бұл ақпарат «Караван» жолдаған ресми сауалға компанияның жауабынан белгілі болды. Әрине, ТОО «BCN Group» президенті Уәли Бауыржан мұны ашық айтқан жоқ.
Алайда ол 2026 жылға 17 млрд теңге немесе барлық шығынның 28 пайызы қарастырылғанын айтып отыр. Бұл – келесі жылы жұмыстың кемінде төрттен бір бөлігі орындалады дегенді білдіреді.
«Жыл сайын «Метрополитен» ШЖҚ КМК тапсырысшысы ТОО «BCN Group» компаниясымен «Алматы қаласындағы метрополитеннің бірінші желісінің екінші кезеңінің үшінші іске қосу кешенінің құрылысы» бойынша жаңа қаржы жылына қосымша келісімшарт жасасады. 2025 жылға келісім 2025 жылдың 19 наурызында жасалды. 2026 жылға құрылыс құнының 28 пайызы ғана жоспарланған. Демек, құрылыс мерзімі жаңа келісімнің уақтылы жасалуы мен қаржының бөлінуіне байланысты болады», — делінген ресми хатта.
Компания басшысы қаржыландырудың біркелкі және уақытылы жүргізілмеуі – негізгі проблема екенін алға тартады. Төменде «Қалқаман» бекеті құрылысының жылдар бойынша қаржыландыру кестесі келтірілген:
- 2020 жыл – 190,2 млн теңге
- 2021 жыл – 600 млн теңге
- 2022 жыл – 0 теңге
- 2023 жыл – 9,2 млрд теңге
- 2024 жыл – 2,3 млрд теңге
- 2025 жыл – 28 млрд теңге
- 2026 жыл – 17 млрд теңге
Атап өтетіні, 2025 жылға келісімшарт 28 сәуірде ғана жасалған, бұл құрылыс компаниясы жыл басынан бастап қаржысыз жұмыс істеді дегенді білдіреді. Ал бұл қаражат компанияның жеке қаражатынан бөлінген.
Бұл жайт — «Базис-А» холдингінің еншілес компаниясы саналатын ірі, бай және мемлекеттік жобаларда көп тәжірибесі бар құрылысшылар үшін — таңғалдырарлық уәж. Көптеген сарапшылардың айтуынша, мұндай кешігулер құрылыс компаниялары үшін пайда табудың тиімді схемасына айналған.
Қазіргі уақытта екі тоннельдің біреуі ғана толық аяқталған, екіншісі әлі қазылуда:
«Сол жақ тоннель толық бітіп, рельстер салу жұмысы жүріп жатыр, ол 2025 жылдың қазанында аяқталады. Ал оң жақ тоннельдің 50%-дан астамы ғана аяқталған, қазу жұмыстары жалғасып жатыр».
Алайда бұл жерде сұрақ туындайды. Өйткені 2025 жылдың наурызында «Крыша» порталы екінші өтпелі қондырғының істен шыққанын хабарлаған еді. Бұл — құрылыс қарқынына кері әсерін тигізетін фактор. Бір тоннельмен жұмыс істеу — қауіп-қатерлерге толы.
Жоғарыда айтылған деректерді негізге ала отырып, «Қалқаман» метро станциясының құрылыс мерзімінің кешігу қаупі өте жоғары. Инфляция, техникалық ақаулар, қаржыландырудың кешігуі — мұның бәрі 2026 жылдың шілде немесе тіпті 2027 жылға дейін созылуына алып келуі мүмкін.