Қазақстандық ата-аналар мен қоғам белсенділері мектеп формасын міндетті талап ретінде қолданудан бас тартуды сұрап, петиция жариялады

Бұл туралы Caravan.kz медиа порталы baq.kz-ке сілтеме жасап хабарлайды.

Петиция авторларының айтуынша, 2016 жылғы Білім және ғылым министрлігінің №26 бұйрығымен бекітілген міндетті мектеп формасы тәртіпті, теңдікті және қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында енгізілгенімен, іс жүзінде бірқатар мәселе туындатып отыр.

Петицияда көрсетілген негізгі уәждер:

  • Қаржылық ауыртпалық: Бірінші сынып оқушысына арналған ең төменгі жиынтықтың құны 80-100 мың теңге аралығында. Бұл – орташа айлық жалақының 28-36%-ын құрайды. Ал аз қамтылған отбасылар үшін бұл – шамадан тыс шығын. Кей жағдайда ата-аналар несие алуға немесе тұрмыстық қажеттіліктерден бас тартуға мәжбүр. Сонымен қатар мектептер кейде белгілі бір жеткізушілерді ғана бекітіп, бұл бағаның өсуіне әсер етеді.
  • Тиімділіктің дәлелденбеуі: Зерттеулер мектеп формасын кию мен тәртіптің, үлгерімнің немесе буллингтің азаюы арасында нақты байланыс жоқ екенін көрсетеді. Әлеуметтік теңсіздік басқа факторлар арқылы да байқалады.
  • Өзін-өзі білдіру еркіндігі: Форманың сапасыз материалы жайсыздық тудырып, қозғалысты шектейді. Бұл балалардың өзін-өзі еркін көрсетуіне кедергі келтіреді.
  • Мұғалімдердің уақытын алу: Сабақ өткізу орнына мұғалімдер оқушылардың киім үлгісін тексеруге уақыт жұмсайды, ал форма ережесін бұзу оқу уақытын жоғалтуға әкеледі.
  • Халықаралық тәжірибе: Еуропаның дамыған елдерінің көпшілігінде міндетті мектеп формасы жоқ. Ал бар елдерде (мысалы, Ұлыбритания, Австралия) оның бағасын төмендету және талаптарды икемді ету бағытында жұмыс жүргізіледі.

Петиция авторлары ұсынған шаралар:

  1. Міндетті мектеп формасын алып тастау;
  2. Мектептерде қатаң форма орнына іскерлік атмосфераны сақтайтын, бірақ оқушыларға ыңғайлы және қолжетімді киімді таңдауға мүмкіндік беретін дресс-код енгізу;
  3. Қаржыны білім сапасын арттыру мен инклюзивті орта қалыптастыруға бағыттау.

Авторлардың пікірінше, бұл бастама ата-аналарға түсетін қаржылық қысымды азайтып, оқушылардың жеке даралығын сақтап, олардың жайлылығы мен дамуына жағдай жасайды. Сонымен қатар білім беру жүйесінің негізгі мақсатына назар аударуға мүмкіндік береді.